Συνέδριο Μαυροκορδάτων
Το 2017, συγκεκριμένα από τις 25 έως 27 Αυγούστου, διοργανώθηκε στη Χίο το Α΄ Διεθνές Συνέδριο «Από τη Χίο στην Πόλη και τη Μολδοβλαχία. Η αρχή μιας δυναστείας. Διεθνές Συνέδριο για τους πρώτους Μαυροκορδάτους: Αλέξανδρος ο Εξ Απορρήτων (1641-1709) και Νικόλαος, Ηγεμόνας Μολδοβλαχίας (1680-1730)». Το Εργαστήριο Έρευνας Νεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, έδρασε αρχικά σε συνεργασία με τη
Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «Ο Κοραής», αλλά το συνέδριο δεν θα είχε υλοποιηθεί χωρίς την μεγάλη βοήθεια από τον Δήμο Χίου και την οικονομική στήριξη της Περιφέρειας Βορ. Αιγαίου (γραφείο Αντιπεριφερειάρχη). Σε αυτό συμμετείχαν 23 ερευνητές από τις Η.Π.Α., τον Καναδά, τη Γερμανία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα, μερικοί από τους οποίους είναι γνωστοί για το έργο και την αγάπη τους για τη Χίο και τους Μαυροκορδάτους. Παράλληλα, διοργανώθηκε συναυλία με μουσική από την εποχή την οποία εξετάζαμε.
Οι δύο προαναφερθέντες χιώτικης καταγωγής λόγιοι και διπλωμάτες-πολιτικοί κατέχουν εξέχουσα θέση στο πάνθεον και των Νεοελληνικών και Ευρωπαϊκών Γραμμάτων, εκτός από την καθοριστική παρουσία τους στο προσκήνιο των πολιτικών γεγονότων στην Ευρώπη του τέλους του 17ου και των αρχών του 18ου αιώνα, όπως στη Συνθήκη του
Κάρλοβιτς, της οποίας το κείμενο και τις διαπραγματεύσεις επωμίστηκε σχεδόν αποκλειστικά ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. Επίσης, σε ιδεολογικό επίπεδο, εισάγουν στη
νεοελληνική σκέψη τη νεοτερική ιδεολογία και προωθούν τις ιδέες τού ακόμα διαμορφούμενου Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, με εκπροσώπους του οποίου είναι σε επαφή, ειδικά ο Νικόλαος. Ας σημειωθεί ότι πρόσφατα κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Gutenberg τα πρακτικά του εν λόγω συνεδρίου.
Η ιδέα για το δεύτερο συνέδριο αφιερωμένο στην ίδια εποχή και τους Μαυροκορδάτους συζητήθηκε ήδη στο τέλος του πρώτου συνεδρίου, αλλά και κατόπιν, με πολλούς από τους συνέδρους. Είναι ευτυχές γεγονός, που δείχνει το καλό κλίμα συνεργασίας και την αγάπη για την περίοδο, το ότι στην οργάνωση του Β΄ Συνεδρίου θα συμμετέχει και το Τμήμα Ρομανικών Γλωσσών και Λογοτεχνιών, Κλασικών και Νεοελληνικών Σπουδών (Σχολή Ξένων Γλωσσών και Λογοτεχνιών) του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου, με την πάντα πολύτιμη βοήθεια του συναδέλφου Καθηγητή Tudor Dinu. Είναι μεγάλη μας χαρά και το γεγονός ότι στην οργάνωση συμμετέχει και η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών, ο ρόλος στη οποίας είναι καθοριστικός στη μελέτη του Νέου Ελληνισμού, από την εποχή της ίδρυσής της έως και σήμερα. Είναι επίσης τιμή μας που στην Επιστημονική Επιτροπή συμμετέχει ο πρόεδρος της Εταιρείας και καθηγητής στο Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Lund (Σουηδία) Δρ. Βασίλης Σαμπατακάκης.
Επειδή το 2022 είναι για τη Χίο το έτος των 200 χρόνων από τη μεγάλη Σφαγή του 1822, η οργανωτική επιτροπή και τα μέλη του Εργαστηρίου Έρευνας Νεοελληνικής και
Συγκριτικής Φιλολογίας, που φέρει το μεγαλύτερο βάρος της οργάνωσης, θεώρησαν ότι είναι καλό να συμπέσει με τις εκδηλώσεις για την επέτειο της Σφαγής της Χίου. Ο λόγος για τη σύνδεση της επετείου με τα πεπραγμένα και το έργο των Μαυροκορδάτων είναι ότι οι άνθρωποι αυτοί ενδιαφέρθηκαν για τη Χίο και συνέβαλαν, μαζί με άλλους επιφανείς Χιώτες, στην πρόοδο και την ευημερία του νησιού, αφού βοήθησαν το εμπόριο και τη ναυτιλία, προστάτεψαν τους συμπατριώτες τους από τις επιπτώσεις λόγω
επαναστάσεων, προσπάθησαν να λύσουν τα προβλήματα από την έντονη διαμάχη Ορθοδόξων και Καθολικών στο νησί και εξασφάλισαν την περαιτέρω ευμένεια
του Σουλτάνου, κατέχοντας πολύ υψηλά οφφίκια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του Οικουμενικού Πατριαρχείου: Μέγας Λογοθέτης, Εξ Απορρήτων του Σουλτάνου, Μέγας Δραγουμάνος, Ηγεμόνας Μολδοβλαχίας. Στην προσπάθειά μας αυτή πολύτιμος αρωγός είναι, όπως πάντα, η Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «Κοραής».
Εκτός από τα πρακτικά του συνεδρίου, που θα φροντίσουμε να δημοσιευτούν, έχουμε ήδη συζητήσει την πρόταση του συνδιοργανωτή μας, καθ. Tudor Dinu, ώστε το τρίτο κατά σειρά συνέδριο να γίνει στο Βουκουρέστι, πόλη όπου έδρασε επίσης η οικογένεια των Μαυροκορδάτων, αφού ο Νικόλαος και ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος υπήρξαν ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας.
Ο διευθυντής και τα μέλη του Εργαστηρίου Έρευνας Νεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας και η Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου σας απευθύνουν τους θερμούς χαιρετισμούς τους και ευχόμαστε να βγούμε γρήγορα από αυτή την δύσκολη κατάσταση της πανδημίας και να μπορέσουμε να βρεθούμε από κοντά.
Για την οργανωτική επιτροπή
Νίκος Μαυρέλος
Σημείωση: Σε συναπτόμενο αρχείο θα βρείτε την πρώτη εγκύκλιο για την
υποβολή αίτησης συμμετοχής στο Συνέδριο.